University of Twente Student Theses

Login

Haalbaarheidsonderzoek spoorlijn Musselkanaal - Emmen. De ontbrekende schakel tussen stadsregio Groningen - Assen en netwerkstad Twente

Heus, L.C.A.V. de (2016) Haalbaarheidsonderzoek spoorlijn Musselkanaal - Emmen. De ontbrekende schakel tussen stadsregio Groningen - Assen en netwerkstad Twente.

[img] PDF
2MB
Abstract:Dit rapport bevat een haalbaarheidsonderzoek naar de spoorlijn Musselkanaal - Emmen. Deze ontbrekende schakel in het regionale spoornetwerk, verbindt stadsregio Groningen - Assen en de Veenkoloniën met net-werkstad Twente en regio Zuidoost-Drenthe op snelle wijze via het spoor. De aanleiding van het onderzoek is de bestuurlijke vraag naar een verbetering van de bereikbaarheid voor perifeer gelegen, regionale gebieden. Door de verwachte krimp in de komende jaren en het verdwijnen van voorzieningen, kan de spoorverbinding een positieve impuls voor de regio vormen door gebieden als het ware ‘dichter bij elkaar te brengen’. Dit onderzoek onderscheidt zich van andere haalbaarheidsonderzoeken naar een spoorverbinding tussen Groningen en Emmen, doordat de spoorlijn in een breder perspectief wordt bekeken. Het spoor faciliteert een vlotte en rechtstreekse verbinding tussen stadsregio Groningen - Assen en netwerkstad Twente. Daar-naast worden de Veenkoloniën direct verbonden met Hanzestad Zwolle en de regio Zuidoost-Drenthe. Als gevolg hiervan wordt het potentieel aan reizigers dat van deze spoorlijn gebruik wil maken, aanzienlijk ver-groot. Een elektrische sneltrein van Groningen naar Almelo voorziet in een duurzame, vlotte en rechtstreekse verbinding tussen de genoemde regio’s in tegenstelling tot de huidige verbinding Groningen - Almelo via Zwolle. In dit rapport is gefocust op het alternatief de elektrische sneltrein Groningen – Almelo voor personenver-voer (niet goederenvervoer). Het onderzoeken van slechts één variant is gedaan vanwege de afbakening van het onderzoek en de verwachting dat deze variant een relatief grote kans heeft op een (gematigd) positieve uitkomst. Dit is gebaseerd op het grotere potentieel aan reizigers dat wordt beschouwd in vergelijking tot voorgaande onderzoeken waarin enkel reizigers uit de Veenkoloniën zijn meegenomen. Daarnaast zijn de exploitatiekosten bij een elektrische variant lager dan bij een dieselvariant en is de rijtijd korter. Het doel van het onderzoek is het maken van een eerste aanzet in de bepaling van de financiële haalbaar-heid van de geëlektrificeerde, achttien kilometer lange spoorlijn Musselkanaal - Emmen. Op basis van dit onderzoek kan bepaald worden of nader onderzoek relevant is en in welke richting dat mogelijk gedaan kan worden. De onderzoeksvraag is als volgt geformuleerd: ‘’Is de aanleg van de spoorlijn tussen Musselkanaal en Emmen financieel haalbaar, in het bredere perspectief van een snelle verbinding via het spoor tussen de stadsregio Groningen - Assen en netwerkstad Twente? ‘’ Om de onderzoeksvraag voldoende goed te kunnen beantwoorden, is een strategie gehanteerd om dit op gestructureerde wijze aan te pakken. De methode Systems Engineering is toegepast om de huidige situatie in kaart te brengen. Met name is ge-focust op de reismogelijkheden met het Openbaar Vervoer tussen de stadsregio Groningen - Assen en de regio Zuidoost-Drenthe en netwerkstad Twente. Daarnaast zijn de condities van de huidige spoorinfrastruc-tuur in de genoemde regio’s onderzocht. Op basis van deze uitkomsten zijn de sterke en zwakke punten en de kansen en bedreigingen van het pro-ject opgesteld. Aan hand hiervan is de richting voor de verdere invulling van het onderzoek bepaald, name-lijk de elektrische sneltrein tussen stadsregio Groningen - Assen en netwerkstad Twente. In de Kosten Baten Analyse is deze variant vervolgens uitgewerkt. De Kosten Baten Analyse is toegepast om inzicht te krijgen in de investeringskosten, exploitatiekosten en -opbrengsten en de maatschappelijke effec-ten. Nadrukkelijk onderscheid is gemaakt tussen private effecten, zoals investeringskosten, exploitatiekosten en -opbrengsten en maatschappelijke effecten, zoals reistijdbaten of geluidsoverlast. De investeringskosten bedragen naar schatting 250 miljoen euro. In deze kostenpost zijn onder andere de noodzakelijke aanpassingen aan de spoorinfrastructuur, ter waarde van 39 miljoen euro, verwerkt om de sneltreindienst Groningen - Almelo in te passen. De jaarlijkse exploitatiekosten bedragen 13,1 miljoen euro en de jaarlijkse exploitatieopbrengsten 12,3 miljoen euro. Het jaarlijkse exploitatiesaldo is ongeveer 0,75 mil-joen euro negatief. Als gevolg van de negatieve exploitatie van de spoorlijn kan geen terugverdientijd wor-den bepaald. De jaarlijkse kostendekkingsgraad is 94%. Het saldo van de externe effecten is 5,5 miljoen euro negatief per jaar. Het aantal extra voertuigkilometers is 2,68 miljoen per jaar. Het financiële rendement van de spoorlijn ligt iets lager dan het gemiddelde van spoorprojecten in Neder-land. Echter door maatschappelijke baten, zoals een betere bereikbaarheid door de kortere reistijd en een verbeterde verbinding tussen de regio’s Twente, Zuidoost-Drenthe, de Veenkoloniën en Groningen, kan het project in aanmerking komen voor een bijdrage van de Rijksoverheid. Een eerste stap ter realisatie hiervan is door het spoorproject toe te voegen aan de gebiedsagenda van de regio Oost- en Noord-Nederland. Hierin zijn de provincies Overijssel, Drenthe en Groningen samen inge-deeld. De gebiedsagenda bestaat uit de visie en ontwikkelrichting van de regio. In overleg tussen het Rijk en de regio Oost- en Noord-Nederland kan worden besloten het project nader te concretiseren door het proces van verkenning, planuitwerking tot en met realisatie te laten doorlopen.
Item Type:Essay (Bachelor)
Faculty:ET: Engineering Technology
Subject:56 civil engineering
Programme:Civil Engineering BSc (56952)
Link to this item:https://purl.utwente.nl/essays/71184
Export this item as:BibTeX
EndNote
HTML Citation
Reference Manager

 

Repository Staff Only: item control page