University of Twente Student Theses

Login

Zoutwaterproblematiek Nieuwe Zeesluis Ijmuiden : analyse van de maximale zoutconcentratie voor omliggende actoren aan het Noordzeekanaal en afweging van de zoutlekbeperkende maatregelen van Deltares

Rhijn, M.W. van (2015) Zoutwaterproblematiek Nieuwe Zeesluis Ijmuiden : analyse van de maximale zoutconcentratie voor omliggende actoren aan het Noordzeekanaal en afweging van de zoutlekbeperkende maatregelen van Deltares.

[img] PDF
4MB
Abstract:In IJmuiden wordt een nieuwe zeesluis gebouwd, omdat de huidige zeesluis zijn maximale capaciteit heeft bereikt en omdat hij bijna aan het einde van zijn technische levensduur zit. De nieuwe sluis wordt groter, waarmee het reeds aanwezige probleem van zoutindringing verder zal toenemen. Dit probleem uit zich bijvoorbeeld in verminderde gewasopbrengst en corrosieschade. Het probleem wordt ook groter door drogere periodes in de toekomst en de relatieve zeespiegelstijging. Er zijn verschillende alternatieven om de zoutindringing van zeesluizen te beperken. Deltares heeft de taak deze maatregelen bij de nieuwe zeesluis in IJmuiden te verzorgen. Er is echter nog geen keuze gemaakt uit de alternatieven en bovendien is het niet precies duidelijk hoe groot het zoutprobleem is. Er wordt nu vanuit gegaan dat de huidige zoutconcentraties acceptabel zijn en als maatgevend kunnen worden beschouwd, maar er zijn nu al problemen gedurende droge periodes en dus lijkt deze aanname onjuist. Het doel en de vraagstelling De precieze omvang van het zoutprobleem voor aangrenzende actoren is nog niet onderzocht. Met de actoren rond het Noordzeekanaal worden bedrijven (industrie/ land- en tuinbouw) of individuen (eigenaren vastgoed, maar ook flora en fauna) bedoeld die schade kunnen ondervinden door een hoge zoutconcentratie in het oppervlaktewater. De zoutconcentratie waarbij schade ontstaat is voor elke actor verschillend en afhankelijk van het betreffende gebruik. Door van de verschillende actoren langs het Noordzeekanaal (en in aansluitende wateren) vast te stellen bij welke zoutconcentraties er schade optreedt (grenswaarde), kan een betere afweging worden gemaakt welke zoutconcentratieverlagende maatregelen, zoals voorgesteld door Deltares, kunnen zorgen dat het gewenste effect wordt bereikt. Dit leidt tot twee hoofdvragen voor dit onderzoek: - Wat zijn, afhankelijk van de actoren, de grenswaarden van zoutconcentraties op verschillende afstanden van de sluis op het Noordzeekanaal? - Welk ontwerpalternatief voor de zeesluis bij IJmuiden heeft naar verwachting de minste schade door zoutindringing tot gevolg? Voor de beantwoording van de tweede vraag zijn de alternatieve zoutbelasting verlagende maatregelen van Deltares afgezet tegen de vastgestelde grenswaarden uit de eerste vraag. Het onderzoek Het onderzoek start met het in kaart brengen van actoren die mogelijkerwijs hinder zouden kunnen ondervinden van een hoge zoutconcentratie in het Noordzeekanaal. Met behulp van een literatuuronderzoek zijn de grenswaarden bepaald voor deze actoren en vertaald in maatgevende grenswaarden voor zoutconcentraties. Sommige maatgevende grenswaarden zijn concentraties binnendijks (in de polder) terwijl andere concentraties buitendijks zijn (op het Noordzeekanaal). De binnendijkse waarden (in een polder) zijn met een model van in- en uitgaande stromen in een polder vertaald naar zoutconcentraties buitendijks, op het Noordzeekanaal. Het dijkprofiel en de grondsoort waaruit een dijk is opgebouwd zijn bepalend voor de mate waarin (zout)water zich van buiten- naar binnendijks verplaatst. Er is veldwerk verricht waarbij de dijken zijn opgemeten en er is grondonderzoek gedaan om de waterverplaatsing (kwel) te kunnen vaststellen. Deltares heeft een aantal verschillende alternatieven vastgesteld om zoutindringing te beperken en deze zijn omgerekend naar te verwachten zoutconcentraties op het Noordzeekanaal. Door dit in verband te brengen met de maatgevende grenswaarden van zoutconcentraties voor de actoren is bepaald welk alternatief van Deltares het beste aan de eisen voldoet. Zoutwaterproblematiek Zeesluis IJmuiden – M.W. van Rhijn – Geobest B.V. 5 | P a g i n a De resultaten De akkerbouw in de Wijkermeerpolder, ten noorden van het Noordzeekanaal, is de meest kritieke locatie wat betreft zoutproblematiek. Deze heeft een zeer lage grenswaarde alvorens er schade optreedt aan de gewassen, evenals de bollenteelt in Lisse, op grotere afstand van het sluizencomplex. De akkerbouw in de Wijkermeerpolder wordt, net als de overige actoren, het beste beschermd door een combinatie van een zoutvang met een selectieve onttrekkinginstallatie. Hierbij wordt een verdiepte kom aangelegd aan de landzijde van de nieuwe zeesluis, waar het zwaardere zoute water in wordt opgevangen en wordt weggepompt door een gemaal. Zo wordt er met eenzelfde volume meer zout afgevoerd, immers is het afvoervolume (debiet) van het Noordzeekanaal beperkt. Om ook in drogere periodes de schade door zoutinstroom te beperken (wanneer er geen of weinig debiet is) kan de sluis worden uitgebreid met een bellenscherm. Dit alternatief is even effectief ongeacht het debiet van het Noordzeekanaal. Wel is de effectiviteit gemiddeld minder dan de selectieve onttrekking met zoutvang. Discussie Het belangrijkste discussiepunt van het onderzoek is dat er is gekozen om geen financiële belangen mee te wegen in het advies voor een alternatief, omdat dit het hoofddoel van het in kaart brengen van grenswaarden voor actoren zal overschaduwen. Bovendien zijn dergelijke onderzoeken al gedaan in het Hoogheemraadschap van Rijnland. Zij hebben met het €ureyeopener model een afweging gemaakt tussen de kosten van maatregelen en het deels toestaan van schade. Een toepassing hiervan in het studiegebied zou een mooie aanvulling zijn met de in dit onderzoek opgestelde grenswaarden.
Item Type:Essay (Bachelor)
Faculty:ET: Engineering Technology
Subject:56 civil engineering
Programme:Civil Engineering BSc (56952)
Link to this item:https://purl.utwente.nl/essays/68885
Export this item as:BibTeX
EndNote
HTML Citation
Reference Manager

 

Repository Staff Only: item control page