University of Twente Student Theses

Login

“Leren Leren” Onderzoek naar de effecten van het Leerling-Gezel-Meester-principe op het studiesucces van bachelor studenten TBK.

Spuls, Sanne Salomé (2012) “Leren Leren” Onderzoek naar de effecten van het Leerling-Gezel-Meester-principe op het studiesucces van bachelor studenten TBK.

[img] PDF
1MB
Abstract:Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) streeft er naar om het aantal langstudeerders in hoger onderwijsinstellingen terug te dringen (Rijksoverheid, 2011). Een mogelijke oplossing is gelegen in het bevorderen van de studievoortgang van studenten. Instellingen moeten weten dat de onderwijsvormen die zij kiezen en die er op gericht zijn dit doel te ondersteunen ook de gewenste effecten geven. Het aandachtsgebied van dit onderzoek is daarom om de effecten in beeld te brengen van een onderwijsinterventie die gericht is op het verbeteren van studiesucces en rendementen binnen opleidingen in het hogere onderwijs. Vanuit dit perspectief is binnen de opleiding TBK van de universiteit Twente het project “Leren Leren” vanaf het studiejaar 2008 uitgerold. Het project beoogd een versnelde start tot bewustwording van persoonlijk studiesucces door zelfsturing en zelfregulatie van de student. In het ontwerp van “Leren Leren” is deels voortgebouwd op ervaringen van andere universiteiten en is het Leerling-Gezel-Meester-principe (LGM-principe) gebruikt als basisontwerp. Het LGM-principe is gebaseerd op de zeer oude vorm van ambachtsleren binnen een werkplaats. Het achterliggende idee is dat nieuwe werklieden kunnen leren van voorbeelden, toepassingen en ervaringen van meer ervaren werklieden, door samenwerking en gezamenlijke probleemoplossing. Het LGM-principe is binnen het project “Leren Leren” vertaald naar het coachen van eerstejaars bachelor studenten door ouderejaars studenten en experts op het gebied van studievaardigheidsthema‟s gedurende hun eerste semester aan de Universiteit Twente. Eerstejaars worden begeleid bij het ontwikkelen van een academische studiehouding en zelfsturend en reflectief leergedrag. De korte termijn effecten (Pol, 2012) van het LGM-principe op studieprestaties zijn veelbelovend. Studenten behalen meer studiepunten (EC), er zijn minder uitvallers en een groter percentage studenten behaalt de propedeuse in één jaar. Op lange termijn zijn de effecten van de toepassing van het LGM-principe in het onderwijs vooralsnog onbekend. Naast onduidelijkheid over de effecten bestaat er eveneens onduidelijkheid over de mate van efficiëntie met betrekking tot de verschillende varianten, waarin het LGM-principe wordt toegepast. In dit onderzoek werd gekeken naar de effecten van “Leren Leren”. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen een op zichzelf staande extra-curriculaire variant van het project en een versie welke geïntegreerd is in het vak. Er zijn een drietal onderzoeksvragen geformuleerd. De eerste vraag luidt; “Wat zijn de lange termijn effecten van het project “Leren Leren” op het studiesucces van studenten TBK?” Het huidige onderzoek adresseert deze vraag door het vergelijken van studieprestaties van een studentengroep die niet heeft deelgenomen aan “Leren Leren” met een studentengroep die wel heeft deelgenomen. Onder studieprestaties worden de indicatoren „studieresultaten‟, „European Credits‟ en „studie uitval‟ meegerekend. Deze indicatoren zijn onderdeel van een maatstaf die is ontwikkelt om de afhankelijke variabele „studiesucces‟ te kunnen uitdrukken in een toetsbare waarde, waardoor vergelijking mogelijk wordt. Dezelfde maatstaf is ook gebruikt voor het kunnen beantwoorden van de tweede vraag “Wat zijn de effecten van geïmplementeerde versie van “Leren Leren” op de studieprestaties van studenten TBK?” Aanvullend op tweede onderzoeksvraag, wordt met de derde onderzoeksvraag ingegaan op de visie van de docenten op de invoering van thema‟s van “Leren Leren” in hun vakken. De derde vraag is als volgt omschreven; ”Wat is de perceptie van de effectiviteit en subjectieve beleving van “Leren Leren” bij de docenten” Ter beantwoording van deze laatste vraag is een kwalitatief evaluatieonderzoek uitgevoerd onder de docenten van de betreffende vakken voor het achterhalen van hun perceptie over het leerproces van studenten TBK en de kwaliteit van het onderwijs binnen hun vak na implementatie van de thema‟s van “Leren Leren”. De resultaten op de lange termijn laten geen positief effect zien. Er is onvoldoende bewijs gevonden dat de studenten die hebben deelgenomen aan “Leren Leren” significant hogere gemiddelde cijfers en EC‟s behalen dan de groep die niet heeft deelgenomen. Wel is er op dit deelonderzoek bewijs gevonden voor het onderbouwen van de derde hypothese met betrekking tot uitval. Er zijn minder uitvallers binnen de cohorten die wel hebben deelgenomen. Op basis van de resultaten met betrekking tot de implementatie is er een positief effect gevonden. Het is aantoonbaar gebleken dat de geïmplementeerde thema‟s van “Leren Leren” de studieprestaties positief beïnvloeden. Ook het type vak blijkt van betekenis. Studenten scoren significant beter, wanneer er sprake is van twee of meer actieve werkvormen in het vak. Hieruit vloeit voort dat het studiesucces van studenten door de implementatie van “Leren Leren” in de vakken wordt verhoogd. Het toeschrijven van een positief effect aan de geïmplementeerde versie van “Leren Leren” op het studiesucces is vanuit de perceptie van de docenten niet onweerlegbaar bevestigd. Er is weliswaar sprake van een positief effect, maar er zijn geen aanwijzingen dat dit direct voortvloeit uit de kwaliteit van het onderwijs en het leerproces van de student. Ook de indirecte invloed van de inspanningen en motivatie van studenten, de begeleiding en de werkvorm(en) binnen het vak op het studiesucces van studenten TBK konden niet worden bevestigd vanuit het perspectief van de docenten. Wel kan geconcludeerd worden dat de docenten overwegend positief gestemd zijn over de in de vakken geïntegreerde versie van het project “Leren Leren” en de bijdrage ervan aan het realiseren van de eigen vakdoelstellingen. Men is het erover eens dat het project een verdere uitrol zou verdienen, mits aan bepaalde randvoorwaarden wordt voldaan en waarbij de rol van de docent anders wordt ingevuld. Conclusie van het onderzoek is dat vanwege de mogelijkheid voor flexibiliteit ten aanzien van de invulling en functie van “Leren Leren” binnen de vakken, het project ook in vervolgjaren perspectief biedt. Op voorwaarde van het dieper inbedden van het LGM-principe in de opleiding TBK, biedt het project “Leren Leren” voldoende potentie voor de toekomst en voor het ondersteunen van landelijke en instellingsbrede onderwijsdoelstellingen op het gebied van studiesucces.
Item Type:Essay (Master)
Clients:
Universiteit Twente
Faculty:BMS: Behavioural, Management and Social Sciences
Subject:81 education, teaching
Programme:Educational Science and Technology MSc (60023)
Link to this item:https://purl.utwente.nl/essays/62348
Export this item as:BibTeX
EndNote
HTML Citation
Reference Manager

 

Repository Staff Only: item control page