University of Twente Student Theses

Login

Europeanisering van het Nederlands hoger onderwijs(beleid) : de invloed van Europa op het hoger onderwijs in Nederland

Warnaar, Eva (2010) Europeanisering van het Nederlands hoger onderwijs(beleid) : de invloed van Europa op het hoger onderwijs in Nederland.

[img] PDF
875kB
Abstract:Europeanisering is een term die in verscheidene literatuur naar voren komt en ter verklaring van verschillende fenomenen gebruikt wordt. In dit onderzoek wordt er eerst een definitie van Europeanisering opgesteld met als doel te kunnen kijken naar de impact van Europeanisering op een relevante beleidsarena in Nederland. Hierbij is gekozen voor onderwijs aangezien dit een atypische beleidsarena is voor Europese invloed. Van oudsher is onderwijs een nationale en soms zelfs regionale aangelegenheid, waarbij het van belang is een sterke binding te hebben met de natiestaat. Juist in deze nationale beleidsarena zouden effecten van Europeanisering, wanneer aanwezig, duidelijk(er) zichtbaar moeten zijn dan in andere beleidsarena’s. Dus de vraag die gesteld wordt luidt: “Hoe komt Europeanisering tot uitdrukking in het Nederlandse hoger onderwijs(beleid)? De invloed van Europeanisering op Nederlands hoger onderwijs(beleid) wordt onderzocht aan de hand van de vraag welke instrumenten Europa tot haar beschikking heeft om invloed uit te oefenen op nationaal beleid en welke betekenis Europeanisering krijgt en heeft in het Nederlands onderwijsbeleid en welke gevolgen er zijn. Aan de hand van drie groepen indicatoren worden de onderzoeksvragen getoetst: herkenning/aanwezigheid van Europeanisering; vorm(en) van Europeanisering; mechanisme(n) van Europeanisering. In relevante verdragen, verklaringen, beleidsstukken en onderzoeken naar beleid en beleidsimplementatie wordt er gekeken naar de aan- of afwezigheid van de opgestelde indicatoren om de onderzoeksvragen te beantwoorden. Uit de analyse blijkt dat voornamelijk de Europese Unie over verscheidene instrumenten beschikt om invloed uit te oefenen op nationaal beleid. Maar dat wanneer het om onderwijs gaat er nog terughoudend met deze instrumenten omgegaan wordt. Ondanks het terughoudende gebruik van instrumenten is er een invloed van Europa zichtbaar, die verder reikt dan de Europese Unie, op de onderwijsarena van Nederland. Hierbij zijn zogenaamde framing mechanismen, waaronder de open coördinatiemethode, zeer belangrijk, belangrijker dan conventionele methoden als het voorschrijven van een Europees model, of het indirect beleid veroorzaken door Europese richtlijnen. Bij het onderzoek naar welke gevolgen Europeanisering heeft op Nederlands hoger onderwijs(beleid) wordt duidelijk dat verschillende vormen van Europeanisering zich meer voordoen dan anderen. Er is sprake van een unificatie proces, of op zijn minst de penetratie van het nationale governance systemen in Europa. Maar aan de andere kant is er ook sprake van de oprichting van Europese instituties en de export van Europese instituties naar elders in de wereld. Het onderzoek bevestigt het vermoeden van een groter wordende invloed van Europa op Nederlands hoger onderwijs(beleid). Voorbeelden van deze Europeanisering zijn het Europese kwalificatie framework, de Bachelor-Master structuur en de toegankelijkheid van onderwijs. Europeanisering laat zich door beleidsmechanismen zien in Nederlandse beleidsvorming en beleid en uit zich ook in verschillende vormen in beleid en praktijk van onderwijs. Vooral framing mechanismen worden gebruikt om Europeanisering teweeg te brengen, maar ook beleid naar aanleiding van Europese modellen die onderwijs primair niet aangaan brengen Europeanisering teweeg. Ook laat de analyse zien dat niet alleen de Europese Unie een rol heeft in deze mechanismen maar dat andere instanties en instituties ook van belang zijn. Europeanisering wordt ook tot stand gebracht, er is een unificatie trend zichtbaar gemaakt in de analyse in combinatie met de penetratie van nationale governance systemen. De analyse heeft ook laten zien dat er niet alleen nationale gevolgen zijn, maar ook dat er op Europees niveau gevolgen zijn door het ontstaan van instituties op Europees niveau. Door deze aspecten komt Europeanisering tot uitdrukking in het Nederlands hoger onderwijs(beleid). Nederlands hoger onderwijs(beleid) is onderhevig (en medeplichtig) aan mechanismen van Europeanisering en het beleid uit ook vormen van Europeanisering. Het onderzoek laat zien het Nederlands hoger onderwijs(beleid) geëuropeaniseerd is.
Item Type:Essay (Bachelor)
Faculty:BMS: Behavioural, Management and Social Sciences
Subject:85 business administration, organizational science
Programme:Business Administration BSc (56834)
Link to this item:https://purl.utwente.nl/essays/60776
Export this item as:BibTeX
EndNote
HTML Citation
Reference Manager

 

Repository Staff Only: item control page